Patron szkoły - Aleksander Fredro

Aleksander Fredro urodził się w Surochowie koło Jarosławia w 1793, a zmarł we Lwowie w 1876 roku. Był najwybitniejszym polskim komediopisarzem. Urodzony w rodzinie szlacheckiej o ambicjach arystokratycznych, odebrał wykształcenie domowe. Od 1806 mieszkał z ojcem we Lwowie. W latach 1809-14 walczył w szeregach wojsk Księstwa Warszawskiego. Po upadku Napoleona powrócił w randze kapitana do kraju, osiadł na wsi i zajął się gospodarstwem. Odtąd poza spędzonymi we Francji latami 1850-55, mieszkał na stałe w Galicji, na wsi lub we Lwowie. W latach 1833-42 był deputowany do galicyjskiego sejmu stanowego, w 1848 był członkiem lwowskiej Rady Krajowej, a w 1861 został posłem na pierwszy Sejm Krajowy. Jego wcześniejszy dorobek, obejmujący najwybitniejsze utwory został wydany w latach 1826-38 w 5 tomach poezji Komedii.

Twórczość Fredro rozpoczął wcześnie, ale w druku debiutował dopiero w 1816 ogłoszonymi w „Pamiętniku Lwowskim” wierszami pseudoklasycznymi. W ciągu następnego dziesięciolecia pisał także wiersze i poematy, dumy w duchu sentymentalnym, ballady oraz powieści poetyckie o charakterze romantycznym. Pierwszą komedią wystawioną w teatrze lwowskim była Intryga naprędce w 1817 roku. Po niej nastąpiło na scenie wowskiej i warszawskiej około 20 innych utworów (do 1835). Cieszyły się one dużym powodzeniem u publiczności, natomiast niezbyt przychylnie oceniane były przez krytyków i pisarzy. Nawiązując do komedii polskiego oświecenia Fredro unowocześnił jej konstrukcje nadają bohaterom pogłębione cechy psychiczne i znacznie ciekawiej przemyślaną funkcję społeczną oraz podejmując typową dla początków XIX wieku problematykę obyczajową i społeczną. Pan Geldhab przynosi portret komediowy dorobkiewicza, który zdobywszy nieuczciwymi machinacjami majątek, pragnie umocnić swoją pozycję przez małżeństwo córki z podupadłym finansowo arystokratą. Satyryczne oświetlenie uzyskuje tu nie tylko spanoszony mieszczuch, lecz także obyczajowość arystokracji. Obłuda moralna salonów stała się tematem świetnej komedii Mąż i żona.

Charakterystyczny dla ideologii polskiego oświecenia motyw obrony narodowego obyczaju podjęła Cudzoziemczyzna, która ukazała nową, współczesną Fredrze treść tego zjawiska. W pierwszym okresie działalności Fredry, obok grupy sztuk przetwarzających tradycje obyczajowe komedii oświeceniowej, powstało też kilka utworów o charakterze groteskowo –farsowym, w których wyzyskał pisarz pewne elementy staropolskich facecji plebejskich (Nowy Don Kiszot). Między rokiem 1832 a 1835 Fredro napisał swoje najdojrzalsze. Dezaktualizuje się wtedy problematyka związana z komedią oświeceniową¸ równocześnie zaś literatura romantyczna podejmuje nowe tematy i stosuje odmienne formy dramatyczne. Triumfujący romantyzm narzuca Fredrze konieczność krytycznego ustosunkowania się do własnej twórczości. Pisarz przyjmuje wówczas i wykorzystuje niektóre elementy literatur romantycznej. W Ślubach panieńskich wykorzystał osiągnięcia romantyzmu w dziedzinie realizmu psychologicznego, ukazuje miłość w dynamicznym procesie rozwojowym, przeciwstawiając jej satyrycznie potraktowaną pozę sentymentalną. Stosunek Fredry do przeszłości cechuje tradycjonalizm odmienny od ujęć właściwych demokratycznemu historyzmowi romantycznemu, dla którego charakterystyczny jest krytycyzm i tragiczna koncepcja dziejów. Przykładem najbardziej znamiennym jest Zemsta – humorystyczny obraz świata szlacheckiego.

Panu Jowialskim, wykorzystującym motyw plebejskiej komedii, wprowadził Fredro wątek „ludomańskiej” wędrówki dwóch artystów. W komediowym ujęciu wystąpił tu nurtujący romantyków problem granic „prawdy życia” i „zmyślenia sztuki”. Spośród wszystkich komedii Fredry ta budziła najwięcej sporów interpretacyjnych, niektórzy widzieli tu nawet obcą Fredrze krwawą satyrę na ziemiaństwo. Komedia Dożywocie przynosi świetne psychologiczne studium skąpca, jest to nowe ujęcie tradycyjnego motywu człowieka opętanego chciwością. Po 1835, prawdopodobnie pod wpływem ostrej krytyki pisarzy demokratycznych, konfrontując własne stanowisko artystyczno – ideowe z najdojrzalszymi osiągnięciami romantyzmu emigracyjnego, Fredro podjął decyzje zaniechania twórczości komediopisarskiej. Przed 1848 powstała nie przeznaczona do druku opowieść pamiętnikarska Trzy po trzy.  Jak wykazały badania W. Borowego, nie była to spisywana na gorąco niedbała gawęda, lecz świadoma konstrukcja artystyczna, przejmująca sposób prowadzenia narracji luźny, dygresyjne z powieści angielskiego pisarza Sterne’a, pełna znakomitych epizodów, dobitnych charakterystyk, przenikniętych humorem i ironią. Od około 1854 zaczął się drugi okres twórczości komediopisarskiej, ale utwory wówczas pozostały z woli autora w teczce. Dopiero po jego śmierci syn, Jan Aleksander, również komediopisarz, udostępnił je najpierw na scenie, a potem w druku. Bodźcem do wznowienie pisarstwa był teatr francuski, z jakim zetknął się podczas swojego pobytu w  Paryżu. Komedie pisane w latach 1854 – 68 cechuje zarzucenie większości motywów z  pierwszego okresu twórczości. Podejmują one problemy środowisk podlegających przemianom gospodarczo – społecznym, ukazują społeczno – moralne skutki kapitalizmu. Zjawia się w nich galeria nowych typów obyczajowych związanych  z przemianami zachodzącymi w społeczeństwie galicyjskim. Pogłębieniu psychologicznemu podlegają postacie kobiece, pojawia się jako motyw komediowy sprawa ich emancypacji. Ewolucji tematycznej nie towarzyszyły na ogół zmiany w konstruowaniu intrygi komediowej i niewątpliwie obniżyło to wartość utworów tego okresu. Znajdują się tu jednak utwory, które K.  Wyka określił jako „wstęp do nowoczesnej komedii polskiej”.